หมากเก็บ
หมากเก็บ



การละเล่นหมากเก็บ


     หมากเก็บ เป็นการละเล่นพื้นบ้านที่มีมาตั้งแต่สมัยโบราณ นิยมเล่นในภาคกลาง โดยเฉพาะเด็กผู้หญิง ซึ่งในปัจจุบันนั้นก็ยังคงมีให้พบเห็นอยู่บ้าง

วิธีการเล่น
    แบ่งผู้เล่นออกเป็น 2 พวก พวกละเท่า ๆ กัน ให้เปลี่ยนกันเล่นทีละพวก ผู้ใดเล่นก่อนหรือหลังแล้วแต่จะตกลงกัน แต่เมื่อพวกใดเล่นก่อนพวกนั้นต้องเล่นเรียงตัวไปให้หมดทุกคนเสียก่อน อีกพวกหนึ่งจึงลงมือเล่นต่อไป เมื่อถึงตราวเล่นผู้เล่นหว่านลูกหมากเก็บทั้งหมดลงกับพื้นแต่โดยมากหรือให้เหมาะ มักเล่นกับพื้นดิน (เด็ก ๆ ชอบเล่นในเวลาไปเลี้ยงสัตว์ตามทุ่งและเวลาไปโรงเรียน ผู้ใหญ่ชอบเล่นคราวงันเรือนดีเช่นเดียวกับเสือกินหมู) หยิบขึ้นมาเป็นลูกโยนเสียลูกหนึ่งแล้วใช้มือข้างหนึ่งโยนลูกนั้นขึ้นขณะที่ลูกยังไม่ตกลงมา มือนั้นต้องรีบหยิบเอาลูกทีเหลือทีละลูกแล้วกลับขึ้นมารับลูกที่โยนทันที โดยไม่ให้ลูกที่โยนนั้นตกถึงพื้น และไม่ให้เอามืออื่นช่วย คงใช้ได้แต่มือเดียว ทำเช่นนี้ไปจนเก็บได้หมดทุกลูก เรียกว่า "พ้นเก็บเม็ด" แล้วหว่านลงไปใหม่

    ในคราวที่สองเล่นอย่างคราวแรก แต่เก็บเอาทีละ 2 ลูก คราวที่สามเอาทีละ 3 ลูก คราวที่สี่เอาทีละ 4 ลูก ระหว่างที่เล่นนับแต่ลูกที่หนึ่งถึงสี่นี้ ถ้ารับลูกไม่ทันลูกตกก็ดีหรือเก็บลูกที่อยู่พื้นขึ้นไม่ครบตามกำหนดก็ดี คนนั้นเป็นตายไม่ได้เล่นต่อไปสำหรับรอบนั้น คนที่ถัดไปซึ่งเป็นฝ่ายเดียวกันต้องเล่นต่อไปเป็นทอด ๆ ไปจนสิ้นพวก เมื่อพ้นสี่คราวนี้แล้วก็กวักเสียทีหนึ่ง วิธีกวักให้เอามือกำลูกหมากเก็บไว้ทุกลูกแล้วโยนขึ้นเบา ๆ พร้อมกันทุกลูก ทันใดนั้นต้องรับกลับเอาหลังมือข้างที่โยนนั้นรับทันทีอย่าให้ลูกตกถึงพื้นได้ จะรับได้กี่ลูกก็ได้แต่ถ้าไม่ได้เลยคนนั้นเป็นตายคนถัดไปทำต่อ วิธีกวักจะกวักครั้งเดียวก็ได้หรือจะกวักให้ได้ครบ 5 ลูก ซึ่งจะกวักกี่ครั้งก็ตามเมื่อครบ 5 ลูกแล้ว จึงหมดพิธีเล่นเพียงกวักดังนี้ก็ได้แล้วแต่จะตกลงกันเมื่อเสร็จการกวักแล้ว เรียกว่าชนะครั้งหนึ่งหรือชนะใดวิธีใด รอบต่อไปหรือคนต่อไปก็จับเล่นใหม่ซ้ำจากที่เสียไป เช่น ตายลูกสองก็เล่นแต่ลูกสองไป

    วิธีนับแต้มเมื่อฝ่ายใดได้กวักกี่ครั้ง ครั้งละกี่ลูกก็นับรวมกันเข้าไปจนเลิก ฝ่ายใดได้แต้มมากกว่า ฝ่ายนั้นเป็นฝ่ายชนะ

ประโยชน์
    ฝึกหัดความฉับไว และไหวพริบ

 

 

อ้างอิงจาก : กรมพลศึกษา กระทรวงการท่องเที่ยวและกีฬา

ศึกษาการละเล่นพื้นบ้านต่าง ๆ ได้ที่ : บทความทั่วไป

 




- หรือ -



คำศัพท์กีฬา

Youtube: @siamsporttalk
สนามทุ่งทะเลหลวง
14 มิ.ย. 60
เข้าชม 710,879 ครั้ง
สนามกีฬาราชนาวี สัตหีบ  
14 มิ.ย. 60
เข้าชม 806,321 ครั้ง
สนามกีฬากลางจังหวัดราชบุรี
14 มิ.ย. 60
เข้าชม 821,765 ครั้ง
สนามกีฬาสถาบันการพลศึกษา วิทยาเขตสมุทรสาคร
13 มิ.ย. 60
เข้าชม 955,345 ครั้ง
PAT Stadium (แพท สเตเดี้ยม)
13 มิ.ย. 60
เข้าชม 903,338 ครั้ง
Chonburi Stadium (ชลบุรี สเตเดี้ยม)
13 มิ.ย. 60
เข้าชม 1,000,026 ครั้ง
สนามลีโอ สเตเดียม
13 มิ.ย. 60
เข้าชม 585,358 ครั้ง
สนามกีฬาเฉลิมพระเกียรติ 80 พรรษา
13 มิ.ย. 60
เข้าชม 645,974 ครั้ง

ข่าวประชาสัมพันธ์สนาม